Wat een bizar weekend is het geweest. De terroristische aanslagen op vrijdag 13 november in Parijs staan bij de meesten op ons netvlies gebrand. Als volwassenen zijn deze bomaanslagen een schok. Maar wat krijgen kinderen mee…? Ook zij worden geconfronteerd met beelden op tv, krant en social media en op school horen ze erover. Daar kun je best last van hebben. Ook al doe je nog zo je best als ouder om je kind te beschermen voor het leed op en de verschrikkingen in de wereld, er is geen ontkomen aan. Je kunt het niet bij ze weghouden. Kinderen zijn niet gek en niet dom en ze merken echt wel als hun ouders of omgeving om hen heen geschokt, boos, verdrietig of angstig zijn.
Ikzelf hoorde over de aanslagen zaterdagochtend via het radionieuws. Mijn eerste reactie was, geschokt, machteloos, onwerkelijk….en oh nee he, wat een leed en verlies. Mijn tweede reactie was al deze gedachten weg te drukken, te vermijden. Dit gaat ver boven mijn pet. Maar toen ik dat deed, voelde ik dat die gedachten iedere keer weer als een boemerang terugkwamen. Hoe meer ik er niet aan wilde denken (om mezelf te beschermen) hoe meer ik ermee bezig was. Hoe zou dat zijn voor mijn kinderen? Hoe leg ik zulke gruweldaden uit aan de kinderen? Wat zullen hun gedachten erbij zijn? Wat gaat dat oproepen? En ik weet dat vermijden….dat helpt niet.
Wat kun je als ouders doen om je kind te leren omgaan met verschrikkingen zoals terrorisme?
Allereerst, draai er niet omheen. Ook al zijn waarheid en feiten hard en schokkend. Iedereen en elk kind heeft recht op eerlijkheid. Het is heel belangrijk de uitleg aan te passen aan de leefwereld van het kind. Kleuters leven nog in een fantasiewereld waar alles in op te lossen is. Maar terrorisme (overigens geen woord wat ik bij kleuters zou adviseren. Ik heb het over daders en slachtoffers) is niet op te lossen. Hoe jonger hoe minder details is de aanbeveling. Als ouder ken jij je kind het beste. Probeer op rustige wijze te onderzoeken of en hoe de gebeurtenissen bij jouw kind zijn binnengekomen. Leg tieners uit dat dit niet automatisch betekent dat er een derde wereldoorlog zit aan te komen, en voer een volwassen en rationeel gesprek over hun angsten.
Geef erkenning als je kind zijn verhaal aan je doet en erover praat. En ook als je kind op een andere wijze zijn angst, zorgen, verdriet en nieuwsgierigheid uit. Geef aan dat iedereen geschrokken is of schrikt van zulke erge dingen en daar soms een tijdje over gaat nadenken of piekeren en daar last van kan hebben en dat dit rot is.
Begrens je kind en de gevoelens door nieuwsbronnen en media te filteren (met oudere kinderen kun je dit samen doen). Er zijn goede manieren om je kind te beschermen tegen te ingrijpende beelden en foto’s. Scholen kunnen het YouTube kanaal op de veiligheidsmodus zetten zodat je redelijk zeker weet extreme beelden niet vertoond worden. Op facebook kan je video’s blokkeren die meteen gaan afspelen. Dat is echt belangrijk. Het zien van geweld heeft meer negatieve invloed op kinderen dan wij weten. Vertel dat filmpjes en foto’s nare gevoelens en gedachten erger kunnen maken, dus dat het handiger is hier niet al te veel naar te kijken. Leg uit dat door vaak te kijken, de situatie niet verandert.
Wees toegankelijk voor je door aan te geven dat je kind met zorgen en angsten of vragen bij je terecht kan. Benadruk dat zorgelijke gedachten of gevoelens normaal zijn en dat die overgaan door je hierover te uiten en ze niet weg te stoppen. Sluit de kinderen niet uit als volwassenen aan het praten zijn. Vermijd vooral al te hevige reacties. Je mag je boosheid tonen, maar vermijd uitspraken als ‘in welke wereld leven wij?’
Ik bedenk me als geen ander dat alle tips  voor elk kind weer anders zijn. Ik denk dat het aller belangrijkste is; kijk goed naar je kind en schat in wat je kind nodig heeft.
Jij als geen ander kent je kind het allerbeste.